Dermatoskopia to proste, nieinwazyjne i całkowicie bezbolesne badanie, które pozwala na dokładną obserwację zmian skórnych: brodawek, pieprzyków, kurzajek, punktów rubinowych oraz na wstępne odróżnienie zmian złośliwych od łagodnych. W zależności od indywidualnych potrzeb, badanie dermatoskopowe wykonuje się mniej więcej raz do roku.

Dermatoskop to akcesorium optyczne, które wyposażone jest w zestaw soczewek powiększających – dzięki temu działa on podobnie do lupy bądź mikroskopu. W zależności od mocy urządzenia, dermatoskop pozwala na uzyskanie średnio dziesięciokrotnego, czasem nawet dwudziestokrotnego powiększenia obserwowanego obszaru ciała. Dodatkowo, na jakość uzyskiwanych obrazów wpływa również źródło światła, w które wyposażone jest urządzenie.

Dermatoskopia – co to za badanie?

Przy pomocy dermatoskopu wykonuje się badanie dermatoskopowe – całkowicie bezpieczne, nieinwazyjne i zupełnie bezbolesne, niewymagające żadnej interwencji lekarskiej i przebiegające bez naruszania ciągłości skóry.

Polega ono na dokładnej obserwacji konkretnej partii ciała, na której występują zmiany skórne, pieprzyki, kurzajki czy brodawki. Podczas konsultacji lekarskich – najczęściej dermatologicznych – lekarz dokonuje oceny konkretnej zmiany.

Przeprowadzana jest ona według określonego wzorca. Sprawdza się strukturę danej zmiany, jej kształt, rodzaj brzegów, wielkość, występowanie w niej określonych wzorów (kropki, grudki, koła, linie, pseudopodia), które łączą się ze sobą, tworząc charakterystyczne dla danych zmian kombinacje. Ważnym kryterium oceny zmiany skórnej jest jej zabarwienie (od bieli, poprzez odcienie żółci, błękitu, czerwieni i brązu aż po czerń), a także rozprowadzenie barwnika.

Oczywiście należy mieć świadomość, że dermatoskopia nie zawsze pozwala rozróżnić zmianę złośliwą od łagodnej – w tym celu od pacjenta pobiera się wycinek skóry do badania histopatologicznego.

Badanie dermatoskopowe – wskazania

Dermatoskopia to badanie wskazane wszystkim osobom, u których występują tendencje do tworzenia się licznych znamion. Ocenie podczas konsultacji dermatologicznej powinno zostać poddane każde znamię, które powiększa się, zmienia swoją barwę, zaczyna boleć, swędzieć lub krwawić. Szczególnej uwagi wymagają również zmiany, które pojawiają się nagle, zwłaszcza u osób dorosłych.

W przypadku pacjentów z grup ryzyka rozwoju nowotworów skóry – m.in. narażonych na częstą ekspozycję na promieniowanie słoneczne czy z przypadkami raka skóry występującymi w rodzinie – badanie dermatoskopowe powinno być wykonywane co kilka miesięcy (nawet 3-4 razy do roku). U pozostałych osób wystarczające jest badanie raz do roku. Na podstawie wyników dermatoskopii lekarz może zakwalifikować pacjenta do usuwania pieprzyków, np. metodą chirurgii tradycyjnej lub kriochirurgii.

Czy dermatoskopia wymaga specjalnych przygotowań?

Jak już wspomniano, dermatoskopia jest badaniem bezpiecznym i nieinwazyjnym. Nie wymaga ono od pacjenta żadnych przygotowań – oczywiście na konsultację dermatologiczną lub inną konsultację lekarską, podczas której wykonywana jest dermatoskopia, należy wziąć ze sobą dotychczasową dokumentację medyczną oraz założyć ubranie, które umożliwi szybkie odsłonięcie partii ciała poddawanej badaniu.

Przed dermatoskopią lekarz pokrywa wybraną partię skóry olejkiem immersyjnym, zmniejszającym rozpraszanie i odbijanie światła, dzięki czemu uzyskiwane obrazy są bardziej precyzyjne.

Przeciwwskazania do badania dermatoskopowego w praktyce nie występują. Można je wykonywać u kobiet w ciąży, dzieci i osób starszych – tak często, jak jest to potrzebne. Jedyną sytuacją, w której ewentualnie można zdecydować o przesunięciu badania na późniejszy termin, są rozległe rany, oparzenia lub owrzodzenia skóry.